මේ දිනවල දුකා සුනේත්‍රා රාජකරුනායක මහත්මියගේ "මතක පොත" දෙවෙනි කොටස එක හුස්මට නොව ඉඩක් ලද ලද පරිදි රස ආහරක් බිඳෙන් බිඳ . . කාල වේලා රැගෙන රසවිඳිනවා මෙන් ඉසිඹුවක් ලැබෙන නිමේශයක් අපතේ නොයවා කියවාගෙන යන හෙයින් . . . දුකාගේ මතක පොතේ අඳුරු අහු මුළු වල ලැගුම් ගෙන සිටි රසදැයි . . නීරසදැයි එක වරම වටහා ගත නොහුනු මතකයන් අකීකරු දෑත්වලින් පරිඝනක තීරයේ අකුරු වන්නට පටන් ගෙන . . .
අනෝනිමස් කමෙන්ට් වලින් පමනක් සැලී නොව ළබැඳි මිතුරන්ගේ උපදෙසුත් දුකාගේම හෘද සාක්ශියේ සදාචාරත්මක නිම්වළලු කෙරෙහි ඔහුගේම හෘදය නැඟූ චෝදනාවලිනුත් නිවරදිකාරයෙක් වීමට . . . දෙවරක් නොසිතාම ලියූ යමක් ඉවත් කිරීමටත් දුකා මොහොතක් වත් පමා වූයේ නෑ . ..
මතක පොතේ අඳුරු අහුමුළු වල සැඟවී හුන් මතකයන් ගැන අමතක වූ මතකයන් අවදි වන්නට වූ මොහොතේදී කුඩා කල දුකාගේ මනෝ රාජ්‍ය අරක්ගෙන සිටි . . . වාසනාවකට හෝ අවාසනාවකට අකාලයේ පිපී අකාලයේ පරවූ කුසුමක් මෙන් උපන්ගෙයිම මියෑදුනු නැටුම් ගුරුවරයෙකුවීමේ සිහිනයේ . . . බිඳී වැටුනු සිහිනයේ නටඹුන් අතර වූ තවදුරටත් මතක වස්තුවක් ලෙස සුරැකිය හැකි යම් කිසිවක් මතක පොතේ පිටු අතරේ එහි පිටු එහාට මෙහාට පෙරලමින් සිහින් වලා රොදක් මෙන් හමා ගියා . .
තොරතුරු තාක්ෂණයේ බලමහිමයෙන් ලෝකය විශ්ව ගම්මානයක් වී ඇති වර්ථමානයේ . . . මගේ රට . . .මගේ ජාතිය . . . මගේ ආගම. . . මා හැදී වැඩුනු සංස්කෘතික වටපිටාව . . . යනාදී යෙදුම් ආදී කාලීන ගෝත්‍රික මානසිකත්වය නම් කැටපත් පවුරේ . . . 21 වෙනි සියවස නම් වූ දූලි වලාවෙන් වැසී යන අක්ශරයන් යැයි කෙනෙකුට තර්ක කල හැකි වුවත් . . . දුකා . . .තවමත් ඒ ගොත්‍රික මානසිකත්වයෙන් පෙලෙන . . . දුකා තුල ජීවත් වන ඒ ආදී කාලීන සත්වයාට ප්‍රේම කරනු ලබනවා . . . ! !
"ප්‍රේමෙතෝ ජායතී සෝකෝ ප්‍රේමෙතෝ ජායෙතී භයං ". . . ප්‍රේමය නිසා සෝකය උපදී ප්‍රේමය නිසා භය උපදී . . . කියා ඒ ආදී කාලීන සත්වයා යම් කිසි කලෙක ඇසූ අත්දුටු යමක් ඇසුරු කරගෙන ඒ ආදීකාලීන සත්වයා අදහන ගෝත්‍රික මානසිකත්ව කැටපත් පවුරේ අක්ශර, 21වෙනි සියවස නම්වූ දූලි වලාවන්ගෙන් සදහටම වියැකී යාදෝ යැයි හටගත් සෝකයකිනුත් . . . භයකිනුත් විලම්භීත වී . . . එසේ නොවීමට ඔහුගේ දායකත්වයෙන් කල හැකි යම් කිසිවක් ඇත්දෝයි කියා විපරම් කිරීමේදී . . . විශ්ව ගම්මාන සිහිනයේ කිරුලු පලන් රජවරුන්ගේ දෑත් වලින් විසිකරනු ලබන ගලුත් ගල්වලට හිස පාන්නට අවැසි ශක්තියත් . . . ඔහු මෙන්ම ගෝත්‍රික මානසිකත්වයෙන් පෙලෙන්නවුන්ගේ දෑත් වලින් පුදන්නා වූ මල්වලට දෝත පෑමට ඇති ජාගර සිතත්, ගිජු දෑතත් කෙරෙහි වූ ඇල්මෙන් . . . ඒ සඳහා මෙසේ යමක් අකුරු වලට පෙරලෙන්න්ට ඉඩදී බලා සිටී . .
සැතපුම් සිය ගනනක් වූ සියරට බටහිරින් වූ කේන්ද්‍රස්තානයේ සිට දකුනු දෙසට හෝ රටේ අභ්‍යන්තරයට ලඟ වීමට පැය 4 ක හෝ 5ක කාල පරාසයක් ගතවෙද්දී . . . . සැතපුම් දහස් ගනනක් දුර ඈත වෙනත් රටකට / පෙදෙසකට ලඟා වීමට ගතවෙන්නේ සමහර විට ඊට වඩා අඩු කාලයක් . . . මෙසේ විශ්ව ගම්මානයේ වෙනස් පෙදෙසකට අහම්බෙන් හෝ සපැමිනි (දුකාගේ ගම්වාසී) අයෙකුගෙන් එගම වැසියන් හෝ වෙනස් පෙදෙසකින් එහි පැමින නවාතැන් ගත්තවුන් එකිනෙකා හඳුනාගැනීමේ ක්‍රියාවලියේදී . . .තමාගේ ගම් පියස ගැන හඳුන්වාදීමට . . දුකාගේ ගෝත්‍රිකවාදී මානසිකත්වයේ සංඝටකයන්ගේ පිහිට ලබා ගැනීමට නිතැතින්ම සිදු වනු ලබනවා . . . ඒ අතරින් . . . යටත්විජිතවාදීන් හඳුන්වාදුන් තේ, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව . . . එසේත් නොමැතිනම් සීගිරිය හෝ උඩරට නැටුම් මූලිකත්වය ගනු ලබන බව දුකා අත්දැකීමෙන්ම දන්නා බවත් සටහන් කරන්නට කැමතියි . . . . . සමහරුන්ට උඩරට නැට්ටුවෙකුගේ ඡායාරූපයකින් පමනක් ම වුවත් විශ්ව ගම්මානයේ අපගේ පියස හඳුනා ගත හැකි වෙනවා . .. එය එපමනටම අපටම පමනක් සුවිශේශී වූ අනන්‍යතාවයක් හිමිකරගෙන . . . ! !
කෙසේ වෙතත් අද මගේ වෑයම මේවා අතරින් සංස්කෘතික අංගෝපාංගයක් ලෙස මූලිකත්වයක් ගත් අපේ ලාංකික නැටුම් කලාවේ . . . උඩරට . . පහතරට . . . සබරගමු . . . යන මූලික නැටුම් වර්ග වලිනුත් ඉන්දියානු ආභාශයෙන් සැදුම් ලත් භරත නාට්‍යම්, කතකලි, කතක් මනිපුරි ආදී නැටුම් වලිනුත් . . .කුලු නැටුම්, ලී කෙලි, රබන් නැටුම් ආදී ජන ජීවිතයේ දෛනික ක්‍රියාවලියන් හා සම්බන්ධ නැටුම් වර්ගත් වලින් පෝශිත නැටුම් අතුරින් දුකාගේ මතක පොතේ අහු මුල්ලක සැඟවී ගත් නිශ්චිතවම මේ වර්ගයට අයත් යැයි දුකාගේ පරිකල්පනයේ සීමාවන්ගෙන් වටහ ගත නොහුනු නැටුමකට අදාල පදමාලාවක් සඳහන් කර තැබීමයි . . . පදමලාවේ අනුභූතියට අනුව නම් මෙය ප්‍රශස්ති නැටුමක් වියහැකි බවට අනුමානයක් දුකාට තිබේ . . . ඒ අතරම පදමාලාවේ නිවරදි භාවය ගැනත් සැක සංකා නැතුවමත් නොවේ . . කිසියම් අයෙක් . . . නැටුම් පිලිබඳ දැනුමතෙක් හෝ දැනුමතියෙක් දුකාව ඔහු වැරදී නම් නිවරදි කරාවී යැයි ඔහු උදක්ම බලාපොරොත්තු වනවා .. .
බලන්න ඔබටත් මේ පදමාලාව කිසියම් වූ දිනෙක . . කිසියම් වූ අවස්ථාවක . . . දෙසවනේ ගෑවී නොගෑවී හෝ ගොස් ඇත්දැයි කියා . . .අහම්බෙන් හෝ දෙනෙතේ පැටලී ඇත්දැයි කියා . . .
වරලසා . . . පිල් සේ නීල . . .
මල් දමින් ගොතා - සොබන
මෙදිගැසා . . .
සඳුන් තිලක . . . ළමින් නලලතා . . . .
ගෙල යසා . . . . රනින් මාල . .
කරේ දිලිසෙතා - ලෙළෙන
ඉඟ යසා . . . දුහුලින් එපට . . .
සේල පැලඳෙතා . ..
සඳුම් කොකුම් මොරසු ගාන . ..
මුදුන් කරල වරල බඳින . .
රජුන් සමඟ ඇමති සිටින . ..
ළඳුන් දුටුද රජ ගෙට යන . .. .
වරලසා . . . පිල් සේ නීල . . .
මල් දමින් ගොතා - සොබන
මෙදිගැසා . . .
සඳුන් තිලක . . . ළමින් නලලතා . . . .
ගෙල යසා . . . . රනින් මාල . .
කරේ දිලිසෙතා - ලෙළෙන
ඉඟ යසා . . . දුහුලින් එපට . . .
සේල පැලඳෙතා . ..
කර තල සපු මල ලෙසින්ද . .
උර තල සල ඔඩිය ලෙන්ද . .
දුර දුර ඉසි ගෝමරින්ද . .
ළඳ නුඹ හැර වෙන කොයින්ද . ..
වරලසා . . . පිල් සේ නීල . . .
මල් දමින් ගොතා - සොබන
මෙදිගැසා . . .
සඳුන් තිලක . . . ළමින් නලලතා . . . .
ගෙල යසා . . . . රනින් මාල . .
කරේ දිලිසෙතා - ලෙළෙන
ඉඟ යසා . . . දුහුලින් එපට . . .
සේල පැලඳෙතා . ..
