පන හයියම ආච්චී හෙවත් බොරුවට මැරුනු චරිත්ලගේ ආච්චී . . . !

පුංචි ළමයින්ගෙයි . . වයසක අයගෙයි විශාල සමානකම් තියෙන බව ඔබට කෙදිනක හෝ නිකමට මෙන් හැඟී තිබෙනවාද . . ?

පුංචි ළමයින් අන් අයගේ අවධානය . . . ආදරය තමන් වෙතට ලඟාකර ගැනීමට විවිධ උපක්‍රම යොදන බව ඔබ දැක ඇත්ද . . ? වයසක අයත් එලෙසමයි . . .

"අනේ පුතේ මට උඹව අඳුර ගන්න බැරි වුනා බං . . මගේ මේ ඇස් දෙක දැන් හරියට පේන්නේ නෑ කොල්ලෝ . . . "

"මගේ කොන්දේ කැක්කුමයි පුතේ "

"දැන් මට හරියට ඇවිද ගන්න බෑ පුතේ මගේ මේ කකුල් දෙකම රිදෙනවා ටිකක් හිටගෙන හිටියත් . . "

"උඹ කියපු එක අහුනෙ නෑ පුතේ . . මගේ කන් දෙක දැන් ඉස්සර තරම් හොඳට ඇහෙන්නේ නෑ . . "

කොන්දේ අමාරු . . . ඇස් නොපෙනීම . . . කන් නෑසීම . . . වාත අමාරු . . . ගැන ඔවුන් බොහෝවිට පවසන්නේ ඒවා ගැන ඔවුන් වේදනාවෙන් පසුවෙනවාට වඩා ඒවා ඔබට පැවසීමෙන් ඔබේ අවධානය ඔවුන් වෙත යොමුකරවා ගැනීමට කියායි මගේ නම් අදහස . . . !

බොහෝ කලකට පෙර . . . ආච්චී . . සීයා . . නැතිනම් අත්තම්මා . . ලොකු අත්තා . . යනු අපේ රටේ පවුල නම් සංකල්පයේ මහා පහන් ටැඹ දෙකක් මෙන් වූවා . . . දරුවන්ට ජන කතා . . . ජන ගායානා . . . සුරංගනා කතා . . . වීර කතා . . ඉතිහාස කතා . . බෞද්ධ ජාතක කතා . . ආදී දේවල් වලින් දරුවන්ගේ පුංචිලෝකය විචිත්‍රවත් කලේ මේ දෙපලයි . . . !

නන්නත්තාර වූ ආර්ථික රටාවක් තුල අද දවසේ ඉතාම කුඩා කැබලි වලට කැඩී බිඳී ගොස් ඇති එම පවුල නම් සංකල්පයේ ආච්චී සහ සීයා බොහේ විට මහ ගෙදර කාගේ හෝ හව්හරනක් නැතිව තනියෙම බලා ගත් අත බලා ගෙන ජීවිතය ගෙවන "අනේ ඇයි මම ඉක්මනට මැරිලා යන්නේ නැත්තේ" කියා තමන්ගෙන්ම අසාගන්නා මානසිකත්වයකින් පසුවන . . අසරන ජීවිත දෙකක් විය හැකියි . . .
නැතිනම් මහගෙදර අයිතිය හිමිකර දුන් දුවගේ . . පුතාගේ . . මුනුබුරු මිනිබිරියන්ගේ . . . (සමහර විට ඔබේ අම්මා . . තාත්තා . . නැන්දා . . මාමා . . ලොකු අම්මා . . ලොකු තත්තා . . විය හැකියි )ඇනුම් බැනුම් අසමින් දුකින් කල් ගෙවන දෙපලක් නැතිනම් අයෙක් විය හැකියි . .

පහත සඳහන් අපහාස . . අවලාද . . නෝක්කාඩු . . චෝදනා . . කෙදිනක හෝ ඔබේ කනට වැටී ඇත්දැයි නිකමට සිතා බලන්න . . . . ?

"මේ නාකි සමයම ගේ හැම තැනම ඇවිදිනවා එක තැනකට වෙලා ඉඳගෙන ඉන්නෙ නැතුව . . ."

"වයසට ගියා නම් වයසට ගිය විදිහට ඉන්නෙ නැතුව හැම එකටම හොට දාන්න එනවා . . ."

"අයියෝ හරිම කරදරේ . . මේ ගේත් එක්කම ලොකු කරුමෙකට තමයි මමත් කර ගැහුවේ . . ."

"ගමනක් බිමනක් යන්න නෑ මෙයාට මේ වෙලාවට කන්න බොන්න දෙන්න ඕන නිසා . . ."

"ලමයි රොත්තක් නම් ඉන්නවා ඒ උනාට මටම වද දෙන්න මෙහාට වෙලා ඉන්නවා. . ."

"අපෝ එයා නම් දැම්මම මැරෙන හෝන්තුවක් නෙමෙයි . . . "

"එයාල වයසට ගිහින් අපි එයාල හින්ද කරුම ගෙවනවා . . ."

"මේ නාකි හුරතල් බල බල ඉන්නේ නැතුව මෙයාලට කලින් මාව මැරිලා යනවානම් දෙයියනේ . . ."

මේ ටිකක් පමනයි . . . ඔබ නිකමට ටිකක් සිතා බලන්න ඔබ වයසට ගිය පසු ඔබට මෙවැනි දේ ඔබේ දරුවා හෝ මුනුබුරු මිනිබිරියන්ගේ මුවින් අසන්නට ලැබුනොත් . . . ඔබ කොතරම් කම්පාවට පත්වේදැයි කියා . . . ! ! !

ඔබේ හදවතට මොහොතක් තට්ටු කර අසා බලන්න ඔබේ ආදරේ අවැසි ඔබේ ආච්චීට . . . සීයාට . . . ඔබේ මුවින් ආදරනීය වචනයක් පිටකර හැරියේ කොතරම් කලකට පෙරදැයි කියා . . .

මහළු දිවියේ මතක සටහන් ගැන නන්දාමාලනී මහත්මිය ගැයූ (පද රචනය සුනිල් ආරියරත්න මහතාගේ විය යුතුයි ) පහත ගීය අසන අසන හැම වාරෙකම මගේ හද සසල කරනු ලබනවා අනාගතයේදී එලඹෙන මගේ මහළු දිවිය කෙතරම් සුන්දර හෝ අසුන්දර වේදෝ කියා සිතා . . .

සුදු හාමිනේ නුඹ කොතැනේ අද දවසේ . . .
සුදු හාමිනේ නුඹ කොතැනේ අද දවසේ . . .
දීගෙක ගිහින් දරු පිරිවර මැද සුවසේ . .
ලේලිය කැටුව මගේ පුතු වෙන්විය රහසේ . . .
මං විතරයි තනියෙම දැං මගේ නිවසේ . . .

නුඹලගේ තත්තා ඇත දුර බලාගෙන
කවදා දූ පුතුන් ඒදැයි පතාගෙන . .
වේවැල් කැඩුනු පුටුවේ වක ගසාගෙන. .
මම ඉන්නවා නෙත කඳුලැලි දරාගෙන. . .

දරුවන් ඇඳූ ඇඟැලුම් ගෙන සිඹින්නෙමී . . .
මනසින් එදා කෙලි සෙල්ලම් දකින්නෙමී . .
මරනයෙ දොරකඩට සපැමින හිඳින්නෙමී . . .
ලේ කිරි පෙවූ දරුවන් දැක මියෙන්නෙමී . . .

සුදු හාමිනේ නුඹ කොතැනේ අද දවසේ . . .
දීගෙක ගිහින් දරු පිරිවර මැද සුවසේ . .
ලේලිය කැටුව මගේ පුතු වෙන්විය රහසේ . . .
මං විතරයි තනියෙම දැං මගේ නිවසේ . . .

මේ පහත සිද්ධියෙන් පසුව මහළු අය අන් අයගේ අවධානය තමා කෙරෙහි යොමු කරවා ගැනීම ගැන මගේ මතය තහවුරු වූවා කීවොත් නිවරදියි . . .

මගේ යාලුවා චරිත් ගැන මම කලින් කිව්ව ඔයාලට මතක ඇතිනේ අර කිරිටොෆී පාර්සලේට තනියම වගකියපු එකා . . . .

දවසක් අපි කට්ටිය (චරිත් . . මම . . ශේන් . . අමරේ. .) සෙට් වුනු වෙලාවක ශේන් චරිත්ට වද කරා . . .

"අනේ මචං අර උඹලගේ ආච්චි මැරුනු විස්තරේ කියපන්කෝ කියලා . . ."
මෙතන ඉඳලා අපි චරිත් කියපු විදිහටම අහමු . . .

“ අපේ ආච්චී මචං හොඳටම අමාරුවෙලා නවරෝහලට ඇඩ්මිට් කලානේ . . . අනේ පව් බං ඩොක්ටර්ස්ලා කිව්වා මේ ලෙඩාගේ ජීවිතේ අද දවසේ කොයි වෙලාවෙද කියන්න බෑ . . . කැමති කෑමක් බීමක් එහෙම තියෙනවානම් ගෙනත් දෙන්න කියලා . . ."

"ඔව් බං . . . අපි ඉතිං කටියම ගෙදර ඇවිත් ගෙදර මකුළු දැල් කඩලා පින්තූර කනපිට හරවලා . . ලෑස්ති උනා හවසට ආච්චීගේ මිනිය ගේන්න වෙයි කියලා . . . හැබැයි අපිට පොඩි ජොලියක් වගේ දෙකුත් තිබුනා නෑදෑයෝ කට්ටියම කාලෙකට පස්සේ සෙට් වෙනවා නේද කියලා . . ."

"අපි හවස යන කොට මෙන්න උදේ මැරෙන්න වගේ හිටපු ආච්චී හොඳ සනීපෙට ඇඳේ වතට හේත්තුවෙලා . . . කකුල් දෙකත් හොල්ල හොල්ල ඉන්නවා . . ."

ෂා නියමයිනේ . . . ශේන් හොට දැම්මා . .

"ඊට අවුරුදු ගානකට පස්සේ ආයි ආච්චීට අමාරු වුනා . . . දුවල පුතාලා ඔක්කොම ඇඳ වටේට වෙලා දුකෙන් වගේ හිටියා . ."

"ආච්චී පන අදිනව වගේ ඉන්න ගමන් කියනවා මචං . . . අර කුස්සියේ වංගෙඩියයි මෝල්ගහයි . . . පොඩි එකීට දීපල්ලා . . . මගේ මේසේ . . ලොකු පුතාට ගන්න කියපන් . . . මිරිස් ගල ලොකු කෙලීට දීපන් . . . ආලේ පිත්තල පහනත් ලොකු කෙලීට ගන්න කියපන් . . . කියලා මරන මංචකේ ඉඳන් ආච්චීගේ බූදලේ බෙදනවා . . ."

අපිට නම් හිනා . . . නමුත් බලන්න ඇගේ දරු සෙනෙහස . . . !

"ඔන්න මචං හිටපු ගමන් දිග හුස්මක් අරන් අතහැරලා මලා වගේ ඉන්නවා . . . කවුද අඬන්නේ බලන්න . . . එක පාරක් ඔය විදිහට හිටපු වෙලාවක මාමල නැන්දලා ඉක්මනට අතපය හදන්න හැදුවා . . .ඉක්මනට මිනිය ගල් වෙන්න කලින් අතපය හදමු කියලා . . . ආච්චී ඇස් ඇරලා බනිනවා . . මොකේ බං මේ කරන්න හදන්නේ . . . මට නිදහසේ ඉන්න දීපල්ලකෝ . . . කියලා . . ."

පොඩි රැවටීමක් කලේ අන් අයගේ අවදානය දිනා ගැනීමටයි කියා අප සිතුවා . . .

"ආයෙත් ඔය වගේ හුස්ම නොගෙන ගොඩක් වෙලා ඉන්නකොට හැමෝම සාලේ ඉඳන් හිතුවා මැරිලා වෙන්න ඇති කියලා පස්සෙ ටික වෙලාවකින් චර චර ගාලා සද්දයක් එනවා ආච්චීගේ කාමරෙන් . . අපි දොර රෙද්ද මෑත්කරල බැලුවා . . ආච්චි කොට්ටෙ යටට අත දාලා ක්‍රීම් ක්‍රැකර් බිස්කට් කනවා . . ."

හෙන ජොලි ආච්චි කෙනෙක් වෙන්න ඇති . . . මට නම් එහෙම හිතුනා . . .

කොහොම කොහොම හරි දවස් ගානක් මේ වගේ දුවල පුතාලව බොරුවට මැරුනා වගේ රවටපු චරිත්ලගේ ආච්චී එක දවසක් ඇත්තටම මැරුනා කියලා ඌ කිව්වා . . .

මේ කතාව කෙසේ වෙතත් මගේ ලිපියේ අරමුන නම් ඔබට පහදා දෙන්න ඔබේ ආදරේට ඔවුන් කෙතරම් කැමැත්තක් දක්වනවාද යන්න ගැන . . . . ඒ අතරම මානව දයාව ගෑන් පොත් පත් කියව කියවා සිටිනවාට වඩා . . . පොත් ලියනනවාට වඩා . . . ලිප්ටන් වට රවුමේ පිකටින් කරනවාට වඩා . . . . දේශන පවත්වනවාට වඩා . . . අඩු තරමින් සතියකට වරක් වත් . . . නැතිනම් මාසෙකට වරක් . . . ලඟපාත නොවේ නම් ඔබ ඔවුන්ගේන් බෝහෝ දුරස් නම් අවුරුද්දකට වරක් වත් . . . ඔවුන් බලන්න ගොස් . . .පෙන්වන්න ඔබේ නියම මානව දයාව . . . බලා සතුටු වන්න ඔබේ අදරෙන් ඔවුන් කෙතරම් සතුටක් ලබනවාද කියා . . . !